Γαύδος: Εδώ η ζωή δεν είναι...παίξε γέλασε

Σε μια καλοκαιρινή επιστολή αγάπης, όλα, ακόμη και η ζωή στο νοτιότερο σημείο της Ευρώπης, τη  ξεχασμένη Γαύδο, μοιάζει σαν παραμύθι που όμως παίρνει άσχημη τροπή, όταν έρχεται ο χειμώνας. Πριν από λίγο καιρό έκανε την εμφάνιση του στο διαδίκτυο το γράμμα δύο ερωτευμένων νέων, που μαγεμένοι από τις ομορφιές του νησιού, εξέφραζαν  την επιθυμία τους να ζήσουν μόνιμα εκεί. Όνειρα θερινής νυκτός, αφού μετά τα τέλη Σεπτεμβρίου οι δρόμοι αδειάζουν. Η ζωή στη Γαύδο δεν είναι για τους.. πολλούς και το ζευγάρι μάλλον το ξανασκέφτηκε. Ο χειμώνας  είναι μοναχικός και άγριος και οι ονειροπόλοι παραθεριστές, που ισχυρίζονται πως θα εγκατασταθούν μόνιμα στο νησί, φεύγουν, όπως λένε οι κάτοικοι, με τα πρωτοβρόχια. 80 ψυχές ξεχειμωνιάζουν στη Γαύδο, ενώ το καλοκαίρι οι επισκέπτες ξεπερνούν τους 3.500. Διάθεση από νέο κόσμο που αγαπάει τον τόπο και θέλει να ζήσει στο νησί υπάρχει, όμως οι συνθήκες διαβίωσης δεν βοηθούν ούτε τους πιο τολμηρούς.

  

   Τρεις άνθρωποι που επέλεξαν το δύσκολο δρόμο, να μείνουν μόνιμα στο ακριτικό νησί και αγωνίζονται για την ανάπτυξη του, εξιστορούν στον «ΕΤ» τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Η Γκέλυ Καλλίνικου  είναι ακτιβίστρια, κεραμοποιός και μόνιμη κάτοικος του νησιού από το 2006. Στις τελευταίες δημοτικές εκλογές εξελέγη δήμαρχος Γαύδου. Όπως δηλώνει στον «ΕΤ», τα  βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το μικρό αλλά ιστορικό νησί αφορούν την υγεία, την ύδρευση και την ανεργία. Υπάρχει μεν στο νησί  ιατρείο, αλλά δεν διαθέτει φάρμακα και σχεδόν καθόλου εξοπλισμό. Μόνιμος γιατρός δεν υπάρχει, κάτι που δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα και αγωνία στους κατοίκους: «Από τότε που έκοψαν τα κίνητρα των άγονων περιοχών κανένας γιατρός δεν ήθελε να δηλώσει την θέση. Το ιατρείο μένει πολύ συχνά και για μεγάλα χρονικά διαστήματα ακάλυπτο, και τον τελευταίο καιρό μετά από πολλές πιέσεις στο υπουργείο Υγείας καλύπτεται ανά δεκαήμερα από γιατρούς κέντρων υγείας του Νομού Χανίων.» εξηγεί.  Όσον αφορά το ζήτημα της ύδρευσης υπάρχει φως, αφού η Περιφέρεια Κρήτης  χρηματοδότησε την αντικατάσταση μιας γεώτρησης, που οι μελέτες δείχνουν ότι θα αντληθεί καθαρό πόσιμο νερό και το νησί εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ με ένα μεγάλο έργο δικτύου ύδρευσης που θα ελαχιστοποιήσει το πρόβλημα. Η ανεργία είναι ένα μεγάλο πρόβλημα στο νησί, όπως εξηγεί η κ Καλλίνικου: «Οι περισσότεροι δουλεύουν δυο μήνες τον χρόνο, που υπάρχει τουρισμός. Μετά το νησί ερημώνει.»

    Η εκπαίδευση στο νησί σταματά στην έκτη δημοτικού: « Στο παρελθόν με τέσσερα παιδιά, λειτούργησε γυμνάσιο με πολλές αντιδράσεις από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση.Aυτά τα παιδιά αναγκάστηκαν να φύγουν από το νησί για να πάνε στο Λύκειο, ενώ οι πιθανότητες να λειτουργήσει το γυμνάσιο είναι μικρές. Αυτό καταδικάζει την προσπάθεια να δημιουργηθούν καινούριες οικογένειες στον νησί και είναι ανασταλτικός παράγοντας για μια οικογένεια που θέλει να επιστρέψει. Προτεραιότητα της νέας Δημάρχου είναι να γίνει μια ολοκληρωμένη πρόταση για την τοπική ανάπτυξη: «Πρόκειται για μια μελέτη που κύριο κομμάτι ανάπτυξης είναι ο πρωτογενής τομέας και η μεταποίηση. Η δημιουργία τοπικών προϊόντων και η προώθησή τους κυρίως στο νησί ώστε να μειωθούν οι εισαγωγές από την Κρήτη σε προμήθειες. Θα είναι το εργαλείο που θα χρησιμοποιήσουμε για να δημιουργήσουμε τις υποδομές, ώστε να αυξηθεί ο πληθυσμός και η τοπική οικονομία» δηλώνει.

   Η επαγγελματική αβεβαιότητα ήταν ο βασικός λόγος που έσπρωξε τον ξενοδόχο Γιώργο Παπαδάκη από τον Πειραιά, στο νησί της Καλυψούς. Εννιά χρόνια μετά, όπως εξηγεί, δεν το μετανιώνει: «Oι συνθήκες δεν ήταν καλές τα τελευταία χρόνια και το 2005 αποφάσισα να εγκατασταθώ μόνιμα στη Γαύδο. Πριν ζούσα στον Πειραιά με την οικογένεια μου και είχα μια επιχείρηση εκεί. Μετακόμισα στη Γαύδο και ασχολήθηκα με τον τουρισμό. Ο γιος μου είναι 22 ετών και του αρέσει πολύ το νησί, ζει το χειμώνα στην Αθήνα και το καλοκαίρι έρχεται να με δει» δηλώνει. Πιστεύει στην τουριστική ανάπτυξη της Γαύδου και θεωρεί πως μπορεί να αναπτυχθεί  και ο χειμερινός τουρισμός: «Πλέον το ξενοδοχείο μας δεν κλείνει μετά το καλοκαίρι και αυτό είναι ενδεικτικό. Αν έχεις ζήσει το χειμώνα εδώ, που δεν είναι εύκολος, δεν θέλεις να επιστρέψεις στο χάος της Αθήνας» εξηγεί. Πόσο ερημικό είναι όμως το νησί, όταν φεύγουν οι τουρίστες; «Πλέον μαζεύεται κόσμος τον χειμώνα και είναι πιο ζωντανό το νησί. H ζωή εδώ είναι πιο όμορφη, είχα την ευκαιρία να ξαναγυρίσω στις ρίζες μου» δηλώνει.

  

Ψαγμένες μουσικές, δελτία ειδήσεων κι όλα αυτά από έναν ραδιοφωνικό σταθμό στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης. Ο «Gavdos FM 88,8» εκπέμπει γιατί ο παλαίμαχος ραδιοφωνικός παραγωγός Βασίλης Τζουνάρας,  πριν από κάμποσα χρόνια  τρελάθηκε με τις ομορφιές του νησιού τόσο ώστε να παραμείνει και να «στήσει» ένα σταθμό, που λειτουργεί στο «πουθενά», χωρίς βοήθεια και κρατικές επιχορηγήσεις. Πρωτοέφτασε στη Γαύδο τo 1990, όταν  δεν υπήρχε καν ρεύμα στο νησί. Ο σταθμός άνοιξε μετά κόπων και βασάνων το 2003, οι μόνιμοι κάτοικοι έβαζαν στοίχημα ότι το εγχείρημα θα κρατήσει λίγους μερικούς μήνες, αλλά τελικά ο κ. Τζουνάρας διέψευσε τις Κασσάνδρες. «Κάθε πρωί κάνω ζωντανή ενημερωτική εκπομπή, αφού η άδεια που έχω είναι ενημερωτικού σταθμού. Έχω και δελτία ειδήσεων, καιρού. Στην εκπομπή μου, η πρώτη ώρα έχει να κάνει με όσα γίνονται στην Ελλάδα και η δεύτερη ώρα είναι αφιερωμένη στα νέα της Κρήτης» δηλώνει.  Στήριξη από το κράτος και κρατικές διαφημίσεις δεν έχει τα τελευταία τρία χρόνια: «Δυστυχώς φυτοζωούμε και παλεύω μόνος μου να βρω διαφήμιση. Η Αθήνα και το κράτος σφυρίζουν αδιάφορα. Πρέπει να παρθούν μέτρα γιατί αλλιώς η Γαύδος θα γίνει ΚΑΠΙ. Έρχονται κάθε καλοκαίρι διάφοροι παραθεριστές, λένε «Τι ωραία, θα μείνουμε μόνιμα εδώ» και μόλις πιάσει το πρώτο κρύο φεύγουν όλοι.»

-Ευχαριστούμε το Gavdos Fm.gr για την παραχώρηση του φωτογραφικού υλικού

Μποφυλάτου Δήμητρα