Η οικονομία της Ελλάδας ανήκει στην κατηγορία των ανεπτυγμένων του κόσμου. Είναι μια μικρή αλλά ανοιχτή οικονομία με σχετικά χαμηλή βιομηχανική βάση.
Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) της Ελλάδας σε τρέχουσες τιμές (2006): 305,595 δισ. δολάρια.
To Κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας σε τρέχουσες τιμές (2006): 30,681 δολάρια.
Πίνακας περιεχομένων[Απόκρυψη] |
[Επεξεργασία]Ιστορία
Η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε ταχύτατα μετά τον Δευτερο Παγκοσμιο πόλεμο και τον εμφύλιο. Η συνεχής σύγκλιση με τις ανάπτυγμενες δυτικές χώρες όμως διάκοπηκε κατά το 1980 για να ξαναρχίσει το 1995 περίπου. Στα γραφήματα δεξιά, υπάρχει μια ενδεικτική σύγκριση της ανάπτυξης στην Ελλάδα συγκριτικά με άλλες χώρες, με έτη βάσης το 1950 και 1980. Όπως φαίνεται και στα γραφήματα όταν η καμπύλη μιας χώρας είναι υψηλότερη απο μιας άλλης πλουσιότερης έχουμε σύγκλιση, ενώ στην αντίθετη περίπτωση έχουμε απόκλιση.
Βλέπει κανείς ότι το απο το 1965 περίπου η Ελλάδα ξεπερνάει ακόμα και την Γερμανία σε ταχύτητα ανόδου. Αντίθετα μετά το 1980 η Ελλάδα μένει τελευταία, πίσω και απο τις αρκετά πιο πλούσιες ΗΠΑ. Η κατασταση βελτιώνεται λίγο το 1989 και ακόμα περισσότερο τη διετία 1995-1996. Σήμερα το ελληνικο ΑΕΠ κατά κεφαλην σε μοναδες αγοραστικής δύναμης βρισκεται περίπου στο 98% του μεσου όρου της ΕΕ25 με ανοδικές τάσεις.
Στις 1 Ιανουαρίου 2002 η Ελλάδα, και οι άλλες έντεκα τότε χώρες της ευρωζώνης απέκτησαν κοινό νόμισμα, το ευρώ. Η ένταξης της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ έγινε το 2001 μετά την επιτυχή πορεία σύγκλισης των δημοσιονομικών μεγεθών και την ικανοποίηση κατά τη διάρκεια του 2000 των (τεσσάρων από τα πέντε) κριτηρίων της συνθήκης του Μάαστριχτ (πληθωρισμός, έλλειμμα γενικής κυβέρνησης, δημόσιο χρέος, μηχανισμός συναλλαγματικών ισοτιμιών, μακροπρόθεσμο επιτόκιο δανεισμού). Το ακαθάριστο προϊόν συνέχισε να αυξάνεται με ρυθμούς άνω του ευρωπαϊκού μέσου όρου εν μέρει λόγω των επενδύσεων σε υποδομές σχετιζόμενες με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, αλλά και λόγω της ευκολίας πρόσβασης σε πιστώσεις για καταναλωτικές δαπάνες. Ωστόσο η Ελλάδα από το 2001 έως και το 2005 βρέθηκε να παραβιάζει το κριτήριο για έλλειμμα κάτω από 3% του Συμφώνου Σταθερότητας (το οποίο έχει σκοπό να διασφαλίζει ότι τα κράτη μετά την ένταξη στην ευρωζώνη και την ικανοποίηση των κριτηρίων του Μάαστριχτ, συνεχίζουν να τα τηρούν).
Από τα τέλη του 2009 και αρχές 2010, εξαιτίας συνδυασμού διεθνών (οικονομική κρίση) και τοπικών (ανεξέλεγκτες δαπάνες κατά την περίοδο μέχρι τις εκλογές του 2009) παραγόντων η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα, καθώς έχει το δεύτερο μεγαλύτερο ετήσιο έλλειμμα κρατικού προϋπολογισμού και το δεύτερο μεγαλύτερο δημόσιο χρέος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρακάτω δίνεται συνοπτικός πίνακας της πορείας των δύο αυτών δημοσιονομικών μεγεθών από το 2000 έως το 2009.
| 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | |
| Έλλειμμα [1] (%ΑΕΠ) | 4.1 | 6.1 | 5.2 | 5.6 | 7.5 | 5.2 | 2.9 | 3.7 | 7.7 | 12.7 |
| Χρέος[2] (%ΑΕΠ) | 114.0 | 114.4 | 110.7 | 97.9 | 98.6 | 100.0 | 97.1 | 95.6 | 99.2 | 113.4 |
[Επεξεργασία]Η Ελληνική Οικονομία σήμερα
Η Ελλάδα είναι μια ανεπτυγμένη χώρα, με ένα υψηλό επίπεδο διαβίωσης και "πολύ υψηλό" Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης, όπου κατατάσσεται 25η στον κόσμο το 2007,[3] και 22η στον δείκτη του The Economist του 2005 για την ποιότητα ζωής παγκοσμίως.[4] Με βάση τα στοιχεία τηςEurostat το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας ήταν ισο με το 95% του μέσου όρου της ΕΕ το 2008.[5] Οι κύριοι μεγάλοι κλάδοι της Ελληνικής οικονομίας είναι ο τουρισμός, η ναυτιλία, η βιομηχανική παραγωγή τροφίμων και η επεξεργασία καπνού, η υφαντουργία, τα χημικά, τα προϊόντα μετάλλου, η μεταλλευτική και η μονάδες διύλισης πετρελαίου.
Η μεγέθυνση του ΑΕΠ της Ελλάδος είναι επίσης, κατά μέσον όρο, από τις αρχές του 1990 υψηλότερη από αυτόν του μέσου όρου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εντούτοις, η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα, περιλαμβανομένων και της αύξησης των επιπέδων της ανεργίας, την γραφειοκρατία και την διαφθορά.[6]
Το 2009, η Ελλάδα την δεύτερη χαμηλότερη κατάταξη στην ΕΕ σύμφωνα με τον Δείκτη Οικονομικής Ελευθερίας (μετά την Πολωνία), ενώ κατατάσσεται 81η παγκοσμίως.[7] Η χώρα υποφέρει από υψηλά επίπεδα πολιτικής και οικονομικής διαφθοράς και χαμηλή ανταγωνιστικότητα συγκριτικά με τους Ευρωπαίους εταίρους της.[8][9]
Ο ρυθμός μεγέθυνσης της οικονομίας γύρισε σε αρνητικό πρόσημο το 2009 για πρώτη φορά από το 1993.[10] Μια ένδειξη της τάσης υπερχρέωσης τα περασμένα χρόνια είναι το γεγονός ότι η αναλογία ιδιωτικών δανείων προς καταθέσεις ξεπέρασε τις 100 μονάδες (αναλογία δηλαδή μεγαλύτερη του 1 προς 1) κατά την διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του έτους 2007.[11]
Μέχρι το τέλος του 2009, ως αποτέλεσμα του συνδυασμού της διεθνούς οικονομικής κρίσης και εσωτερικών παραγόντων (ανεξέλεγκτης σπατάλης μέχρι τις εκλογές του Οκτωβρίου 2009), η Ελληνική οικονομία αντιμετώπισε την πιο σοβαρή της κρίση από το 1993, με το υψηλότερο δημόσιο έλλειμα (αν και κοντά σε αυτό της Ιρλανδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου) καθώς και το δεύτερο υψηλότερο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ στην ΕΕ. Το δημόσιο έλλειμμα του 2009 έφτασε στο 13.6% του ΑΕΠ. Αυτό, και τα αυξανόμενα επίπεδα χρέους (στο 113% του ΑΕΠ το 2009) οδήγησαν σε υψηλό κόστος δανεισμού, που προκάλεσε μια σοβαρή οικονομική κρίση. [12] Η Ελλάδα προσπαθεί να καλύψει το υπερβολικό δημόσιο έλλειμμα της στα ίχνη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.[13]
Το εργατικό δυναμικό της Ελλάδος φτάνει συνολικά τα 4.9 εκαττομύρια, και είναι το δεύτερο πιο σκληρά εργαζόμενο αναμέσα στις χώρες του ΟΟΣΑ, μετά την Νότιο Κορέα.[14] ΤοΚέντρο Ανάπτυξης του Γκρόνιγκεν δημοσίευσε μια έρευνα που αποκάλυπτε ότι μεταξύ του 1995 και του 2005, η Ελλάδα ήταν η χώρα με το μεγαλύτερο ποσοστό ωρών εργασίας ανά εργαζόμενο ανάμεσα στα Ευρωπαϊκά έθνη. Οι Έλληνες εργάστηκαν κατά μέσον όρο 1,900 ώρες ανά έτος, ακολουθούμενοι από τους Ισπανούς (με μέσο όρο 1,800 ώρες ανά έτος).[15]
[Επεξεργασία]Η κρίση εξυπηρέτησης του χρέους του 2010
Κατά τις πρώτες εβδομάδες του 2010 παρατηρήθηκε μια ανανεωμένη ανησυχία για το υπερβάλον δημόσιο χρέος.
Κάποια Ευρωπαϊκά think-tanks όπως το Οικονομικό Συμβούλιο Καναδά-Ευρώπης ισχυρίστηκαν ότι η δυσχερής θέση μερικών χωρών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στην οποία περιήλθαν σήμερα είναι το αποτέλεσμα μιας δεκαετίας Κεϊνσιανών πολιτικών δανεισμού που επιδιώξαν τοπικοί διαμορφωτές της πολιτικής απο κοινού με αυτάρεσκους κεντρικούς τραπεζίτες τηςΕΕ.[16] Πολλοί οικονομολόγοι έχουν προτείνει την επιβολή μιας δέσμης από διορθωτικές πολιτικές για να ελέγξουν το δημόσιο χρέος, όπως την επιβολή δραστικών περιοριστικών μέτρων και ουσιαστικά υψηλότερους φόρους.
Μερικοί υψηλόβαθμοι Γερμανοί πολιτικοί αξιωματούχοι έφτασαν έως το σημείο να πούνε ότι τα επείγοντα μέτρα θα έπρεπε να επιφέρουν σκληρές ποινές στις χώρες που λαμβάνουν την Κοινοτική βοήθεια, όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία. Εντούτοις, τέτοια σχέδια έχουν περιγραφεί ως απαράδεκτες παραβιάσεις της εθνικής κυριαρχίας των κρατών μελών της ευρωζώνης[17] και απορρίφθηκαν από χώρες στυλοβάτες της ΕΕ όπως η Γαλλία.
Επίσης, ασκήθηκε σκληρή κριτική ενάντια στους κερδοσκόπους για χειραγώγηση των αγορών: η Άγκελα Μέρκελ έχει δηλώσει ότι "οργανισμοί που στηρίχθηκαν με δημόσια κεφάλαια εκμεταλλεύονται την δημοσιονομική κρίση στην Ελλάδα και αλλού" [2].
Τον Απρίλιο του 2010 υπογράφηκε Μνημόνιο με το ΔΝΤ την ΕΕ και την ΕΚΤ ώστε να καλυφθεί η δανειακή ανάγκη της χώρας.
[Επεξεργασία]Παραπομπές
- ↑ Report on Greek Government Deficit and Dept Statistics Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ιανουάριος 2010.
- ↑ ο.π.
- ↑ Country Fact Sheets - Greece. Human Development Report 2009. Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (ανακτήθηκε 10 January 2010 )
- ↑ "The Economist Intelligence Unit's quality-of-life index (2005)" (PDF). The Economist (www.economist.com). Ανακτήθηκε την 2007-04-08.
- ↑ GDP per inhabitant in purchasing power standards. Eurostat (2009-12-15)
- ↑ Riots in Greece: Anarchy in Athens | The Economist
- ↑ Country rankings for trade, business, fiscal, monetary, financial, labor and investment freedoms
- ↑ [1] [νεκροί σύνδεσμοι]
- ↑ http://www.weforum.org/pdf/GCR09/GCR20092010fullreport.pdf
- ↑ European Commission, Economic Forecast – Spring 2009, 65
- ↑ Ζούμε με δανεικά (Greek) (2007-10-16)
- ↑ Charter, David. Storm over bailout of Greece, EU's most ailing economy. Time Online: Brussels, 2010
- ↑ 'Greece's economic crisis could signal trouble for its neighbors'
- ↑ Posted by Parmy Olson (2008-05-21). The World's Hardest-Working Countries. Forbes (ανακτήθηκε 2010-04-12 )
- ↑ e-go.gr , Pegasus Interactive (2008-10-06). "v4.ethnos.gr - Oι αργίες των Eλλήνων - ειδησεις, κοινωνια, ειδικες δημοσιευσεις". Ethnos.gr. Ανακτήθηκε την 2009-01-06.
- ↑ (Γαλλικά) see M. Nicolas Firzli, 'Bank Regulation and Financial Orthodoxy: the Lessons from the Glass-Steagall Act', ανακτήθηκε την 2010-01-04
- ↑ see M. Nicolas Firzli, 'Greece and the EU Debt Crisis', ανακτήθηκε την 2010-03-15
[Επεξεργασία]Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Το άρθρο χρειάζεται επέκταση. Βοηθήστε τη Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου